Japońskie parasolki

10.09.2022

Kategoria: Kultura

Klimat Japonii przewiduje opady deszczu właściwie o każdej porze roku. Poza długą, miesięczną porą deszczową, bez której nie byłoby upraw ryżu, deszcz może padać zawsze. Czasem niespodziewana ulewa zaskakuje w przepiękny, spokojny dzień. Produkcja parasolek była od wieków ważnym działem japońskiego rzemiosła. Japońskie parasolki wykonane z papieru wyrabianego ręcznie, kolorowe, ozdobne zachwycają cały świat. Ale oczywiście nie są praktyczne. Nawet powlekane żywicą mają dość krótki żywot.

W każdym razie parasole pełnią ważną rolę w życiu Japończyków. Używa się w Japonii przez cały rok parasoli chroniących od słońca, deszczu czy śniegu. Zaskakujące ulewy czy tajfuny przynoszące drobny, gęsty deszcz nauczyły Japończyków charakterystycznych zachowań, których raczej nie obserwuje się gdzie indziej.

To, co zaskakuje cudzoziemców w Japonii, to wszechobecność parasolek. Są wszędzie. Nawet w pogodny dzień wiele osób chroni się od słońca parasolkami wykonanymi ze specjalnych materiałów odbijających promienie UV. Parasole są wszelkich wzorów, kolorów, kształtów itd. Charakterystyczne są głównie dwa rodzaje. Pierwsze to maluteńkie składane parasoleczki, dowód japońskiej myśli i technologii, które złożone nie przekraczają 15 cm długości.

Drugi typ to tanie, przeźroczyste, winylowe długie parasole, które w przypadku deszczu można kupić właściwie w każdym sklepie za niewielkie pieniądze. Traktuje się je nawet niczym jednorazowe parasolki, kosztują około 300 jenów (około 12 zł) i często widzi się je porzucone, zapomniane, połamane itp.

Parasolki są wszędzie

Z tymi przeźroczystymi parasolami wiążą się dwa ważne fenomeny japońskie. Przede wszystkim produkuje się je i kupuje w ogromnych ilościach. W deszczowy dzień większość otwartych parasoli to właśnie plastikowe, winylowe tanie parasolki. Często zostawiało się je przed wejściem do sklepów czy restauracji i po wyjściu okazywało się, że ktoś sobie nasz parasol pożyczył. Możliwe, że stąd zrodził się pomysł na wypożyczanie parasolek.

Dzisiaj przy niektórych stacjach metra lub w wejściach do sklepów napotkać można maszynę z parasolami (używanymi i nowymi) na wynajem. Zaskoczeni deszczem możemy wypożyczyć parasol, a gdy będzie już nam niepotrzebny, oddamy do innej maszyny, którą napotkamy. Przypomina to znany nam system wypożyczania rowerów czy hulajnóg.

Japońskie parasolki - automat wypożyczalnia — Wypożyczalnia parasolek

W dzisiejszych czasach, gdy tylko zaczyna padać deszcz, sklepy wystawiają w pobliżu drzwi wejściowych parasole na sprzedaż (i sprzedają się one wtedy w ogromnych ilościach). Jednocześnie wystawiane są dwa rodzaje niewielkich pomocniczych urządzeń związanych z parasolami.

Gdy w Japonii pada deszcz, to naprawdę pada. Po krótkim czasie ulicę płyną wodą, buty i spodnie przechodniów są kompletnie zmoczone. Klienci wchodząc do sklepów czy restauracji wnoszą ze sobą litry wody. Parasole ociekające deszczem niszczyły podłogi i towar. Stąd pomysł na urządzenia, które mają pomóc pozbyć się szybko nadmiaru wody i zabezpieczyć wnętrza budynków. Są to np. pojemniki podobne do dużych koszy na śmieci, w które można włożyć mokry parasol i skutecznie go otrzepać.

Drugim rodzajem są stojaki z zamontowanymi w środku podłużnymi workami foliowymi. Wystarczy zdecydowanym ruchem wbić parasol w oznaczone miejsce i wyjąć go odzianego w przeźroczysty worek foliowy. Ociekająca woda zbiera się w worku, który następnie wyrzuca się do śmietnika przy wyjściu ze sklepu.

Zwyczaje związane z użyciem parasolek

Japońskie zwyczaje związane z użytkowaniem parasoli są czasem wzruszające. Zwłaszcza kobiety zwracają uwagę na etykietę parasolową. Chodzi o umiejętne i eleganckie mijanie się na wąskich ulicach czy przejściach. Młodzi ludzie często nie przejmują się mijanymi osobami, eleganckie kobiety w średnim i starszym wieku odgrywają parasolkowy taniec. Jest kilka popularnych choreografii. Widząc kogoś idącego z naprzeciwka, można delikatnie wykonać ruch zmieniający zawieszenie parasola. Czyli jedna osoba unosi nieco parasol, a druga obniża go, dzięki czemu obie strony mogą się bezkolizyjnie minąć. Inny taniec polega na subtelnym przekrzywieniu parasoli od pionu w dwóch różnych kierunkach. Wygląda to jakby japońskie parasolki zwinnie pływały w powietrzu.

Najbardziej eleganckim tańcem jest przymknięcie parasola na moment. Wystarczy obniżyć suwak nieco, aby parasol zamknął się na naszej głowie niczym trójkątny kapelusik i otworzyć go ponownie po minięciu przechodnia. Parasolkowy savoir vivre jest w pewnym sensie odzwierciedleniem japońskiej kultury i grzeczności społecznej. Po gestach wycofywania się, unikania konfliktu czy zderzenia, ustępowania drogi rozpoznać można osoby eleganckie, wykształcone i dobrze wychowane zgodnie z japońską tradycją.