Jak ubierają się Japończycy – cz. 1 -Tradycja

Jak ubierają się Japończycy – cz. 1 -Tradycja

Jak ubierają się Japończycy – część 1

Każdy na świecie chyba wie, że japońskim tradycyjnym ubiorem jest kimono. Wielu osobom wydaje się więc, że tak właśnie ubierają się Japończycy nawet dzisiaj. Niektórzy sądzą nawet, że po ulicach miast japońskich nadal chodzą tajemni wojownicy w strojach ninja. Zobaczmy więc, na przykładach współczesnych zdjęć, jak ubierają się Japończycy w różnym wieku na różne okazje.

Tradycja

Kimono to wyjątkowo piękny strój, trudny do uszycia i pielęgnowania. Jest bardzo dopasowany do sylwetki Japończyków, zarówno kobiet jak i mężczyzn. Nie wszystkim cudzoziemcom jest tak samo ładnie w kimonie jak Japończykom. Chodzi głównie o drobną budowę ciała, charakterystyczną sylwetkę i niewielkie krągłości. Choć wydaje się, że kimono jest skrojone na Japończyków, to jednak  przegrało konkurencję z ubiorami zachodnimi. Jeśli pojedzie się w dzisiejszych czasach do Japonii, to wcale nie jest łatwo zobaczyć tak wielu osób ubranych w kimono. Większe prawdopodobieństwo mamy spotkać cudzoziemskich turystów przechadzających się w tradycyjnych strojach japońskich po popularnych wśród przyjezdnych dzielnicach.

Bardzo łatwo ich rozpoznać, bo nie potrafią dostojnie kroczyć w kimonach, tak jak robią to mieszkańcy Kraju Kwitnącej Wiśni. Na co dzień jednak zobaczymy Japończyków bardzo ładnie i dbale ubranych w odzież, którą znamy z naszego kręgu kulturowego. Trzeba dodać, że Japończycy ubierają się ze smakiem, dobierają zazwyczaj stonowane kolory ubrań i wyglądają efektownie oraz elegancko. Aby się przekonać, jak się ubierają Japończycy, przyjrzyjmy się różnym przykładom w rozmaitych miejscach i sytuacjach.

Kimono na różne okazje

Kimono jest ubiorem, który może być noszony przez cały rok, choć zimą warto odziać się dodatkowo w płaszcze, narzutki i szale. Japończycy nakładają kimona głównie wtedy, gdy mają uczestniczyć w jakiejś oficjalnej ceremonii, uroczystości lub w czasie świątecznych obrzędów. Wzór kimona dobiera się do wieku, okazji i pory roku. Nie wypada ubrać się w kimono o wzorach wiosennych kwiatów, gdy na zewnątrz jest jesień. Nie nosi się też latem kimona we wzory zimowe takie jak np. płatki śniegu. Starsze osoby nie powinny nakładać zbytnio wzorzystych i kolorowych strojów. Zamężne kobiety nie noszą kimon z długimi rękawami. Reguł jest wiele, dlatego kimono dobiera się na każdą okazję ze szczególną rozwagą.

Tradycyjne kimono jest ubiorem wymagającym od noszącej je osoby pewnego reżimu zachowania i sylwetki. Japonka, która chodzi zazwyczaj w zachodnich ubraniach i dobrze się w nich czuje, gdy nakłada kimono, niemal automatycznie wyprostowuje się, porusza się mniejszymi krokami i jest bardziej oszczędna w gestach. Staje się po prostu elegancka i dostojna. Kimono nie pozwala na duże kroki, bieg, swobodne siadanie itp. Trzeba nauczyć się wchodzić i schodzić w nim po schodach, wsiadać do samochodu czy choćby spacerować, ponieważ dodatkową trudnością jest obuwie do niego noszone.

Nakładanie i noszenie kimona

Nakładanie i noszenie kimona jest trudną sztuką, dlatego młodzież japońska coraz mniej chętnie jej się uczy. Zdarza się, że młodzi Japończycy „nie umieją chodzić w kimonie”. Bywa, że popełniają nawet karygodny błąd, którym jest nałożenie kimona z prawą połą na wierzchu. W ten sposób ubiera się w Japonii zmarłych i jest to zwyczaj zastrzeżony tylko do tej okoliczności. Kimono w świecie żywych musi być nałożone zawsze z lewą połą (z punktu widzenia osoby ubranej) na wierzchu.

Tradycyjne kimona uszyte z jedwabiu, precyzyjnie haftowane czy malowane ręcznie są bardzo drogie. Na dodatek bardzo trudno je utrzymać w czystości, świeżości, nie dopuścić do pogniecenia. Aby uprać kimono, należy je rozpruć i zszyć ponownie. Robi się to bardzo rzadko. Dlatego w dzisiejszych czasach coraz częściej spotyka się kimona wykonane ze sztucznych włókien. Niektóre można nawet prać w pralce.

Jedwabne kimona osiągają zawrotne ceny. Przeciętnie jest to około 200.000 jenów (w 2021 jest to ponad 7.000 zł). Kimona wykonane na zamówienie, zdobione przez znanych artystów – rzemieślników, potrafią kosztować dużo więcej.

Z powyższych powodów młodzi Japończycy korzystają chętnie ze specjalistycznych sklepów i wypożyczalni. Zamiast kupować drogie kimono, które nakłada się rzadko, bo jedynie na szczególne okazje raz bądź dwa razy w roku, można je wypożyczyć. Oferta takich wypożyczalni rozszerzyła się ostatnio także na niejapońskich klientów. Turyści z wielką chęcią ubierają się w japońskie stroje, aby poczuć się przez chwilę jak „prawdziwi Japończycy”. Każdy chce sprawdzić na sobie, jak i w co ubierają się Japończycy. Ubrani w wypożyczone kimono robią sobie pamiątkowe zdjęcia lub wychodzą na spacer po okolicy.

Yukata na lato – jak ubierają się Japończycy

Yukata to letnia odmiana kimona. Jest cieńsza, kolorowa, zazwyczaj wykonana z przewiewnej bawełny lub delikatnego lnu. Yukaty nosi się latem w domu, w japońskich hotelach ryokan, zwłaszcza po kąpieli (np. w gorących źródłach). Gdy wychodzi się na zewnątrz, do yukaty nosi się kolorowe długie pasy, wiązane z tyłu w misterne kokardy, motyle itp.  Japończycy ubierają się w yukaty latem, kiedy to jest wiele świąt i festiwali. W sierpniu jest wiele okazji, żeby zobaczyć liczne grupy  młodych ludzi chodzących ulicami miast, szykujących się na wieczorne pokazy fajerwerków czy festiwale taneczne.

Yukaty są dużo łatwiejsze w pielęgnacji i utrzymaniu. Można je prać i prasować. Są w przystępnych cenach, więc każdy może sobie na nie pozwolić. Najtańsze kosztują już od mniej więcej 4000 jenów (czyli około 150 zł). Co roku zmienia się nieco moda, więc wzory, kolory i desenie yukat bywają różne.

Yukaty damskie są zazwyczaj bardzo kolorowe, we wzory kwiatowe, motyle itp. Męskie yukaty są najczęściej jednokolorowe, w stonowanych kolorach: ciemnozielone, czarne, szare, brązowe czy granatowe. Yukaty na osoby bardzo wysokie bądź potężne (np. dla zawodników sumo) szyje się na zamówienie. Deseń yukat męskich to np. paski, wzory geometryczne, karpie lub smoki.

Kimono FURISODE dla panien

Szczególnym ubiorem japońskim jest furisode czyli kolorowe kimono o długich rękawach. Noszą je jedynie młode, niezamężne kobiety. Długie, wiszące niemal do ziemi rękawy, podkreślają urodę stroju niczym skrzydła motyla. Trzeba odpowiednio je eksponować i uważać jednocześnie, bo trudno się wykonuje jakąkolwiek czynność w takim kimonie. Często, np. na ceremonię zakończenia nauki, na kimono nakłada się jeszcze od dołu spodnie hakama.  Furisode nakładają Japonki w tzw. Dzień Dorosłości 成人の日, w drugi poniedziałek stycznia. Święto wtedy obchodzą wszystkie osoby, które ukończyły w ostatnim roku 20 lat czyli osiągnęły wiek dojrzałości. Dziewczęta w pięknych kimonach lubią robić sobie wtedy profesjonalne sesje zdjęciowe na pamiątkę całego życia. Kawalerowie zwyczajowo ubierają się na tę okazję po prostu w garnitur.  

Ubrania na wyjątkowe okazje

Ślub w Japonii – jak ubierają się Japończycy

Ślub jest niezapomnianym wydarzeniem. W Japonii urasta do rangi najważniejszego wydarzenia w życiu, które należy wyjątkowo uczcić i przygotować. Wydaje się na to ogromne pieniądze, z czego bardzo dużo poświęca się na stroje. Zatem jak się ubierają Japończycy na ślub?

To zależy od wersji ślubu, czy jest on przeprowadzony w stylu tradycyjnym w świątyni, czy w tzw. stylu „zachodnim” czyli gdziekolwiek indziej, nawet na łonie natury np. z aktorem grającym rolę księdza.

Ślub w tradycyjnym stylu, który odbywa się w świątyni szinto, wymaga nałożenia wysokiej jakości ubiorów od wszystkich uczestników. Osoby najważniejsze (para młoda, a także ich matki) ubierają się w tradycyjne kimona wykonane z najczystszego jedwabiu. Panna młoda nakłada piękne, zdobione kimono – zazwyczaj dużo w nim czerwieni, które ma symbolizować szczęście i powodzenie. Typowym strojem panny młodej jest też białe kimono-narzuta z charakterystycznym kapturem. Parada orszaku ślubnego jest zachwycająca nie tylko dla cudzoziemców, ale także dla postronnych Japończyków. Wszyscy przystają, żeby przyjrzeć się pięknym strojom i dostojnym ruchom uczestników.

Warto wiedzieć, że strój panny młodej, składający się z kilku warstw ubioru i grubego oraz długiego kimona wierzchniego jest tak ciężki, że ma ona problemy w poruszaniu się. Konieczna jest pomoc asystentki, która podtrzymuje pannę młodą, pomaga wchodzić czy schodzić po schodkach, siadać czy choćby unosi połę kimona, żeby łatwiej było w nim wykonać krok. Pannie młodej towarzyszy w tym celu często jej matka w przepięknym, czarnym, bogato zdobionym kimonie. Nazywa się je formalnym kimonem, które posiada rodowe znaki na ramionach i na plecach. Panna młoda unosi prawą ręką połę kimona, a lewą wspiera się na dłoni matki.  

Pan młody ubrany jest w ciemne, czarne bądź fioletowe formalne kimono i szerokie spodnie hakama. Na wierzchu nosi płaszcz haori związany ozdobnym sznurkiem z charakterystycznym węzłem wyglądającym niczym pompon. Do strojów japońskich nosi się oczywiście tradycyjne obuwie zōri i skarpety z jednym palcem tabi. 

Ojciec pana młodego jest w dzisiejszych czasach ubrany w czarny frak. Podczas części ceremonii ślubnej odbywanej w stylu zachodnim wszyscy uczestnicy wydarzenia ubrani są w znany nam sposób. Japonki także lubią zwyczaj nakładania pięknej, białej sukni.

Inne okazje

Na okazje wyjątkowe jak pogrzeby, pierwsza wizyta z dzieckiem w świątyni お宮参り i inne Japończycy ubierają się formalnie w stylu zachodnim czyli zazwyczaj na czarno. Etykieta wymaga, aby na pogrzeb kobieta ubrała się w czarną sukienkę, włożyła czarne eleganckie buty. Tego stroju absolutnie nie można nałożyć na inną okazję. To kreacja zarezerwowana tylko na tę jedną smutną okoliczność. Jedyny akcent jaki jest dopuszczany, to biały krótki łańcuszek pereł.

Festiwale i święta – jak ubierają się Japończycy

Przez cały rok w Japonii odbywają się rozmaite festiwale i regionalne święta. Najwięcej ich latem i jesienią. Parady tańczących Japończyków przemierzają ulice miast i miasteczek w tradycyjnych japońskich świątecznych strojach. Grupy taneczne, kluby i zrzeszenia przygotowują nowe wzory i kolory odświętnych kreacji. Zazwyczaj opierają się na starych, klasycznych ubiorach, tradycji regionu. Uczestnicy parad tańczą zazwyczaj w słomianych sandałach zōri, drewnianych geta lub „na bosaka” tzn. w skarpeto-butach tzw. jikatabi.

Podczas świąt, uczestnicy parad, noszą na głowach rozmaite nakrycia głowy (np. słomiane kapelusze amigasa charakterystyczne dla tańca awaodori) bądź przepaski, hachimaki i inne chustki zwinięte w misterne figury. Stroje na tego typu święta są przepiękne, wyjątkowo kolorowe, ale zazwyczaj gorszej jakości. Często wykonuje się je ze sztucznych tkanin, ponieważ ubiory te narażone są na zniszczenie i pobrudzenie. Yukaty świąteczne często są właściwie jednorazowe, nie ma bowiem okazji, by je kiedy indziej nałożyć.

Trzeba mieć dużo szczęścia, żeby zobaczyć Japończyków ubranych w tradycyjne stroje. Na co dzień są to pojedyncze osoby, które prawdopodobnie kierują się na jakieś ważne wydarzenie. Wiedząc o popularnych festiwalach, festynach, paradach, świętach i zwyczajach lokalnych mieszkańców, można udać się w miejsca organizowanych imprez. Tam szansa na spotkanie Japończyków w kimonach czy yukatach jest dużo większa.

O tym, jak Japończycy ubierają się na co dzień, możesz przeczytać w części drugiej artykułu: „Nowoczesność” : https://matsuki.pl/moda-japonska-dzis/

Zapraszam do naszego sklepu, gdzie znajdziesz wiele produktów w japońskie wzory. Każdy produkt jest wykonany tylko w jednym egzemplarzu, więc jeżeli cenisz sobie oryginalność to miejsce dla Ciebie !

Filmiki z japońskiego święta Obon: https://www.youtube.com/watch?v=H-LWhvd-aYk

Zobacz również inne artykuły: